Yangın Söndürme Pompası

Yangın anında debisi düşük olan su kaynağının basıncını yükseltmek amacıyla kullanılan yangın pompası yangına daha hızlı müdahale etmeye yardımcı olur. Yangın için kullanılan sistem her ne olursa olsun, yangın pompası basıncı kuvvetlendirdiği için çok işe yarar. Yangın dolaplarındaki su çıkışını, itfaiye araçlarındaki kaynak ağızlarını veya sprinkler sistemlerdeki yağmurlama mekanizmasını kuvvetlendirmek için kullanılabilir.

Yangın pompaları kaynağa yakın olduğu zaman ana pompa şeklinde isimlendirilir. Yedeğinin bulunması zorunlu olan ana pompanın yanı sıra jokey pompa da montaj edilir. İtfaiye araçlarında bulunan yangın pompaları, en nitelikli olanında seçilmelidir. Zira itfaiye ekiplerinin karşılaşacağı yangın çok üst katlarda olabileceği gibi, yatay olarak uzun binalarda da oluşabilir. Bu yüzden yangın pompalarının periyodik bakımları ihmal edilmemelidir. Rutin kontrollerinin 7 günde bir yapılması, yangın anında olası bir aksilikle karşılaşılmaması için önemlidir. Yangın eğitimi veren uzmanlar da bu konuya mutlaka değinmektedir.

Yangın pompası sanıldığı kadar basit düzenekli değildir. Uygun yerlere, pompalara bağlı olan ve çalışmaya başladığında veya arıza yaptığında uyarıcı sinyal gönderen alarmlar monte edilmektedir. Öyle ki yangın anında görevli personeller bu sinyalleri görürler ve arıza anında yedek pompalar ile ilgili işlemler yapabilirler.

Yangın pompaları genel olarak aynı işlevi görürler. Türk Standartları Enstitüsü tarafından belirlenen standartlara uygun olarak üretilen pompalar, yine belirli kalite standartlarına göre test edilirler. Yangın söndürme sistemlerine destek amacıyla montajı yapıldıktan sonra da test denemeleri yapılır ve ortaya çıkan aksaklıklar giderilir.

Yangın Pompası Seçimi

Yangın bölgelerindeki risk hesaplamaları dikkate alınarak, ne kadar basınçlı su gerekeceği yangın pompası seçiminde dikkat edilmesi gereken unsurlardandır. Seçilirken kesinlikle dünya standartlarından en önemlisi olan NFPA20 standartlı pompalar tercih edilmelidir.

Bu kriterlere dikkat edilerek, yangın söndürme sisteminin de şekline bakılarak, dik türbin pompa, uçtan emişli pompa, tek kademeli pompa, dik tip elektrikli pompa, yatay tip elektrikli pompa, yatay tip dizel pompa, paket tip pompa, kompakt tip pompa ve jokey pompa türlerinden biri, alanında uzman mühendislerce seçilir ve montajı yapılır.

Yangın pompaları tesisata monte edilmeden önce gerekli tüm kontrolleri yapılır, ilgili testlere tabi tutulur ve güvenlik fonksiyonu tamamlanmış şekilde teslim edilir. Yangın pompası seçiminde ana pompa elektrikli seçilirse, yedek pompası farklı enerji

türünde olarak dizel yakıtlı seçilebilir. Dizel pompa tercih edilmezse toplam kapasite hesap edilerek yarısı seviyesinde üç pompa sisteme entegre edilebilir. Her ihtimale karşın bir adet de jokey pompa dahil edilmelidir.

Yangın durumlarında sistemi besleyen güç kaynakları varsa, yedek pompanın elektrikli seçilmesinde mahsur yoktur. Jeneratör toplam enerjiyi karşılayabilecek güçte ise bu seçim yapılabilir. Ancak yangın anında elektrik donanımının zarar görebilme riski göz önüne alınırsa yedek pompanın dizel yakıtlı olması öngörülür.

Dikkat edilecek bazı hususlar elbette vardır. Ana, yedek veya jokey pompaların her birinin kontrol panosu farklı olmalıdır. Bir pano yangın sırasında zarar gördüğünde tüm pompaların devre dışı kalmaması için bu gereklidir. Bu pompaların sirkülasyon rahatlama vanası ve hava boşaltma vanası gibi yardımcı mekanizmaları mutlaka olmalıdır. Pompaların çalışmasını sağlayan elektriksel düzenekleri sudan ve su seviyesinden uzak olarak monte edilmelidir. Pompaların bulunduğu odalar veya istasyonlar kesinlikle 4 Co’den daha düşük sıcaklığa düşmemelidir.

Yangın Pompası Hesabı
Yangına müdahalede hesap edilen bir çok risk etmeninin yanı sıra yangın pompası hesabı da buna dâhil edilmelidir. İlgili yönetmelikler de inceleneceği zaman anlaşılacak ki; yetkili birimin mutlaka listelemiş olması veya onaylamış olması gerekir. Ayrıca yangın pompasında anma debi değerinin yüzde 150’sine karşılık gelen basıncın, anma basıncının yüzde 65’inden az olmaması gerekir. Kapalı anma basıncının ise anma basıncının yüzde 140’ından fazla olmaması gerekmektedir.

Yangın pompası hesabında alanında uzman mühendislerin yardımını almak gereklidir; çünkü bu hesap hafife alınmayacak kadar önemlidir. Yangın anında pompaların suyu istenen seviyeye çıkaramadığını düşünürseniz, pompa hesabının ne kadar hayati önem taşıdığını anlayabilirsiniz.

Yangın pompası hesabı; hidrantın uzaklığı, su deposunun kapasitesi, pompanın basıncı, pompanın debisi gibi faktörleri göz önünde bulundurmak gerekir. Yangın söndürme sistemine döşenen pompalar bir jokey, bir ana bir de yedek pompa olarak gruplandırılır. Yangın anında devreye girme sırası ise; önce jokey pompa algılar, sonra ana pompa ve en son yedek pompa algılaması gerçekleşir.

Günümüzde çok katlı veya yatay uzunluktaki binalarda yangın pompaları her nedense tercih edilmemektedir. Oysa kuvvetli bir basınç sağlayan ve yangın anında daha çok suyun yangına tatbik edilmesine destek olan yangın pompalarının binalarda da kullanılması çok mühimdir.